کاهش حساسیت به انسولین یا مقاومت به انسولین یکی از علائم و نشانه های سندرم متابولیک بوده و باعث بروز عوامل خطرساز در این سندرم میشود. درواقع، سندرم متابولیک یک اختلال پیشرونده بوده و اغلب منجر به دیابت می شود احتمال ابتلا و پیشرفت دیابت و بیماری های قلبی عروقی در افراد مبتلا به سندروم متابولیک بیشتر است.

 اگرچه پاتوفیزیولوژی مقاومت به انسولین به طور واضح مشخص نیست، اما بیشتر مطالعات نشان دادهاند که عوامل ژنتیکی و محیطی میتوانند در بروز مقاومت به انسولین نقش داشته باشند.

از جمله عوامل محیطی میتوان به شیوه زندگی کم تحرک، رژیم غذایی نامناسب(حاوی مقادیر بالای کربوهیدرات های تصفیه شده و روغنهای جامد و ترانس)، چاقی و کمبود بسیاری از مواد مغذی اشاره کرد.

مقاومت به انسولین زمینه ساز مهمی برای ابتلا به دیابت و بیماریهای قلبی عروقی است و این بیماری ها هر دو جزء مهمترین عوامل مرگ و میر در جهان محسوب میشوند.

از داروهایی که برای پیشگیری از دیابت استفاده میشود میتوان به متفورمین اشاره کرد. این دارو در مواردی میتواند از بروز دیابت در افراد مبتلا به مقاومت به انسولین جلوگیری کند و قند خون ناشتای مختل شده و عدم تحمل گلوکز را بهبود بخشد. سایر مداخلاتی که میتوانند باعث افزایش حساسیت به انسولین شوند شامل کاهش وزن و افزایش فعالیت بدنی می باشد.

اخیراً روش های جایگزینی برای پیشگیری و درمان مقاومت به انسولین همچون استفاده از مکمل های غذایی مورد توجه قرار گرفته و مطالعات بسیاری در مورد تأثیر مکمل هایی مانند ویتامین D و C ، فولات، کلسیم، منیزیم، روی و کروم بر روی هموستاز گلوکز و حساسیت به انسولین صورت گرفته است.

    یکی از مکمل هایی که نقش آن در هموستاز گلوکز و حساسیت به انسولین مورد توجه قرار گرفته، کروم است. کروم یک عنصر سه ظرفیتی بوده که نقش های زیادی در بدن دارد.

عوامل مختلفی باعث کمبود کروم در بدن می شوند که از آن جمله میتوان به دریافت بالای قندهای ساده، چاقی و افزایش نیاز بدن به کروم و دریافت بالای غذاهای غنی از چربی و کربوهیدرات که از نظر محتوای کروم فقیر هستند اشاره کرد.

مطالعات نشان داده اند که دریافت کروم به صورت مکمل میتواند منجر به افزایش حساسیت به انسولین و کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 و سندروم متابولیک شود.

دریافت کروم با تقویت کردن عمل انسولین، کارایی انسولین را برای کاهش دادن قند خون افزایش می دهد و از ترشح خیلی زیاد انسولین از سلولهای بتا که میتواند منجر به تحلیل این گروه از سلول ها شود، جلوگیری میکند و مانع از سوق دادن آنها به سمت نیاز به انسولین اگزوژن می شود.

علاوه براین، شواهد نشان می دهند که دریافت کروم میتواند  توده چربی موجود در اطراف شکم را کاهش دهد و از این طریق باعث افزایش حساسیت به انسولین و کاهش غلظت قند خون شود.

به علاوه، برخی از مطالعات گزارش کردند که دریافت کروم علاوه بر اینکه میتواند سطح گلوکز خون و مقاومت به انسولین را کاهش دهد، همچنین بر پروفایل لیپیدی و وزن بدن نیز مؤثر میباشد. مطالعات دیگر نشان دادند که کروم از طریق تغییر وزن بدن میتواند بر روی سطح گلوکز خون مؤثر باشد.

با توجه به مطالعات انجام شده در زمینه ی کروم و هموستاز گلوکز، کروم در دوزهای بالا(روزانه 1000 میکروگرم) و طی مدت زمان بیشتر از 12 هفته میتواند به عنوان عامل تقویت کننده عملکرد انسولین (اندوژن و اگزوژن) و همچنین کاهنده ی نیاز به داروهای ضد دیابت و یک تعدیل کننده در روند افزایش وزن باشد و به عنوان یک درمان ارزان، مؤثر و ایمن در افراد دارای مقاومت نسبت به انسولین و افراد مبتلا به سندروم متابولیک و دیابت نوع 2 محسوب شود.

اما با توجه به مطالعات اندکی که در این زمینه صورت گرفته است، نیاز به انجام مطالعات بیشتر در این زمینه می باشد./ف.نوروزی فرد